Güç ve elektrik dolayısıyla enerji altyapısı veri merkezlerinin en önemli bileşenleri arasında yer alıyor. Radore’nin enerji altyapısıyla ilgili merak edilen tüm ayrıntıları Veri Merkezi Altyapı Yöneticisi Cem Aktaş’a sorduk.

  • İşletmeler birlikte çalışacakları veri merkezlerini seçerken enerji altyapısı konusunda hangi noktalara dikkat etmeliler?

Günümüzün giderek dijitalleşen ve hızlanan iş süreçlerinde en önemli ihtiyaç iş sürekliliği ve kesintisizlik. Bu nedenle işletmelerin veri merkezlerinden en büyük beklentileri onları yarı yolda bırakmayacak güçlü bir teknik altyapı. Bu değişkenler veri merkezinin çalışır durumda olma süresini ifade eden Uptime oranını doğrudan etkilediği için hayati bir önem taşır. Ayrıca teknik altyapıyı oluşturan bileşenlerin uluslararası standartlara uygun ve gerekli sertifikasyonlara sahip olması da gerekli. Bu anlamda özellikle veri merkezlerine yönelik TIER standartları öne çıkıyor.

Uptime Institute tarafından verilen “TIER” sertifikaları, elektrik, soğutma, fiziksel güvenlik, yangın, bina sağlamlığı, network yapısı gibi konularda, doğal afet, felaket ve benzeri olağanüstü hallerde dahi veri merkezinin ayakta kalabileceğinin ve hizmet vermeye devam edebileceğinin yeterlilik ve yetkinlik seviyesini gösterir. Toplamda dört adet TIER standardı vardır.

  • Tier I: Temel Kapasite – Küçük işletmelere hizmet verir. Sistemlerin elektrik ve mekanik yedeği yoktur. Güç kaynakları 10 dakikadan fazla enerji kesintisine dayanıklı değildir. Uptime oranı % 99.671.
  • Tier II: Yedek Kapasite Bileşenleri – Güç ve soğutma sistemlerinin belli bir seviyeye kadar yedeği mevcuttur. Sahip olduğu güç kaynakları 24 saatlik elektrik kesintilerine dayanabilir. Uptime oranı % 99.741.
  • Tier III: Eş Zamanlı Bakım Yapabilme – Donanımların yenileme ve bakımı için bileşenlerin kapatılmasını gerektirmez. Güç ve soğutma sistemlerinin yedeği vardır. Güç kaynakları 72 saat süren elektrik kesintisine dayanabilir. Uptime oranı % 99.982.
  • Tier IV: Hata Toleranslı – Tier III’ün üzerine inşa edilen hata toleransı kavramına sahip altyapı topolojisinden oluşur. Yer seçiminde çok katı kuralları bulunur. Güvenlik önlemleri yüksek seviyededir. Güç kaynakları 96 saat süreli enerji kesintilerine dayanabilir. 7/24 çalışabilecek personeli bulunur. Uptime oranı % 99.995.

Şirketlerin, ihtiyaçlarına göre farklı TIER standartlarındaki çözümlere yönelmeleri gerekebilir. Radore olarak müşterilerimize TIER II ve TIER III standardında veri merkezi hizmetleri sunuyoruz. Aynı zamanda müşterilerimize SLA şartları kapsamında yüzde 99,99 Uptime garantisi veriyoruz.

  • Radore’nin güç kapasitesi ve elektrik altyapısının kurgusu hakkında bilgi verebilir misiniz?

Radore‘nin güç kapasitesi 2,1 MW kullanılabilir (beyaz alanlar, iklimlendirme altyapıları ve ofis alanları) ve 1,6 MW yedek olmak üzere toplamda 3,7 MW’tır.

Güç, MetroCity’de bulunan ve Radore’ye ait ikisi ana, biri yedek olmak üzere üç farklı dağıtım transformatör ile Radore’ye aktarılır.  Radore’ye ait transformatörler orta gerilim ring şebekesine bağlıdır. Böylece iki noktadan besleme ile yedeklenmiştir. Senkronizasyon Kontrol Panosu, geçişler için (jeneratör-jeneratör, transformatör-transformatör ve jeneratör-transformatör) anlık olarak gücü takip eder. Arıza, düşük/yetersiz voltaj veya frekans durumlarındaki geçişleri otomatik olarak yapar. Maksimum süresi 30 saniye olan geçiş sırasında UPS altyapısı devreye girerek kesintisiz güç sağlar.

UPS sistemine ait akü grubu minimum 15 dakika besleme sağlayabilme kapasitesine sahiptir. Birebir yedekli ve otomatik geçişli transformatör sisteminin arkasında, şebeke gücünün kesildiği anlarda veri merkezine güç üretmek için hazır ve otomatik konumda bekleyen 3 adet 1.100 kVA’lık Caterpillar (CAT) dizel jeneratör bulunur. Bu jeneratörler için Radore’ye ait 3 adet 3,5 tonluk yakıt tankı ve 1 adet 70 tonluk MetroCity’ye ait paylaşımlı yakıt tankı bulunmaktadır. Güç kesintisi durumunda yakıt tanklarından biri aktif olarak kullanılırken, diğeri aktif olanı besleyerek kesintisiz güç sağlar.

Radore’deki sunucu kabinlerine iletilen güç ise yedekli “busbar” hattı ile sağlanıyor. Busbar hatları sayesinde kablo-donanım karmaşası da önleniyor. Aynı zamanda doğal afetlere karşı dayanıklı bir yapı sunuyoruz. Busbar hattı sayesinde teknik sorunlara daha kolay müdahale edilebildiği gibi soğutma sistemi de daha performanslı bir şekilde çalışabiliyor. Yedekli busbar hattına ek olarak sunucu kabinleri iki ayrı UPS grubundan beslenen iki farklı PDU (Power Distribution Unit) ile yedeklenmiş durumda.

Radore’de her biri 1.100 kVA gücünde olmak üzere 3 adet jeneratör bulunuyor. Bir elektrik kesintisi durumunda, bu 3 jeneratörden 2 tanesi hemen devreye giriyor. Jeneratörleri besleyen 3 adet 3.5 ton kapasiteli yakıt tankımız bulunuyor. Bu yakıt tankları 3 jeneratörü 36 saat kesintisiz çalıştırabilecek kapasiteye sahip.

Sahip olduğumuz yedekli yapı sayesinde herhangi bir jeneratörün arızalanması durumunda, elektrik kesintisi olmadan arızalanan jeneratöre müdahale edilebiliyoruz. Bunun yanında Veri Merkezi Altyapı Departmanı olarak transformatör, jeneratör ve transfer sistemlerinden oluşan enerji altyapımızı belirli aralıklarla gerçek yük ile test ediyoruz.

  • UPS sistemi nedir? Radore’de elektrik altyapısında nasıl bir UPS kurgusu mevcut?

Radore’de kullanılan UPS sistemi biri yedek olmak üzere 5 x (N+1) şeklinde kurgulanmıştır. Veri merkezi UPS altyapısında 5 farklı UPS sistemi mevcut. Bunları şu şekilde detaylandırabiliriz:

  1. Grup 15 adet 50 kVA Newave (ABB) Modüler UPS, (N+1)
  2. Grup 10 adet 100 kVA Newave (ABB) Modüler UPS, (N+1)
  3. Grup 10 adet 100 kVA Newave (ABB) Modüler UPS, (N+1)
  4. Grup 5 adet 100 kVA Newave (ABB) Standalone UPS, (N+1)
  5. Grup 5 adet 50 kVA Newave (ABB) Modüler UPS, (N+1)

Bunun yanında TIER III veri merkezi alanları için A ve B güç hatları ile çift besleme sağlıyoruz. A güç hattı 1. ve 2. Grup, B güç hattı ise 3. grup UPS’ler ile besleniyor. TIER II veri merkezinde ise 4. Grup UPS sistemini kullanıyoruz. Ayrıca ofis ve network altyapımız da bu alanlara özel minimum 120 dakika güç sağlayan 5. grup UPS’ler ile besleniyor.

  • Elektrik altyapısında kullanılan sistemlerde hangi marka ve tedarikçilerle çalışıyorsunuz?

Radore’de kullandığımız transformatörler ve dağıtım panolarında ABB Elektrik, UPS sistemlerinde de yine Newwave ABB ile çalışıyoruz. Jeneratörlerimiz için de Caterpillar markasını tercih ettik. Veri merkezinin güç beslemesinde kullandığımız yedekli Busbar hatlarında ise EAE Elektrik ile birlikte çalışıyoruz.

  • Veri merkezleri için PUE değeri nedir? Radore’nin bu konudaki mevcut durumu ve hedefleri nelerdir?

PUE değeri, veri merkezine giren toplam gücün BT ekipmanları tarafından tüketilen güce oranını belirtir. Bu oranın düşük olması bir veri merkezinin ne kadar verimli çalıştığını gösterir. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki veri merkezlerinin ortalama PUE değeri 1,85 olarak belirlenirken, Radore’nin yıllık PUE oranı ortalamasının ise 1.43 seviyesinde olduğunu söyleyebilirim. 2018 için hedeflediğimiz PUE değerini ise 1,35 olarak belirledik.

Radore, bu PUE değerine ulaşmak için aldığı önlemlerle aynı zamanda yüksek karbondioksit salınımının da önüne geçiyor. “Free Cooling” teknolojisi sayesinde ortaya çıkan bu enerji verimliliği hizmet bedellerine yansıyarak kullanıcılara maliyet avantajı da sağlıyor.

  • Free Cooling teknolojisi nedir? Radore’de nasıl kullanılıyor ve size ne kadarlık bir elektrik tasarrufu sağlıyor?

Radore, iklimlendirme altyapısında “Free cooling” adı verilen bir teknoloji kullanıyor. Radore bu teknoloji sayesinde yüzde 70’e kadar enerji tasarrufu sağlayabiliyor. “Free Cooling” iklimlendirmede kullanılan suyun soğutulması için dış ortamdaki düşük hava sıcaklığını kullanmayı esas alıyor. Radore Veri Merkezi içinde sıcak hava koridorlarına hapsedilen 30-35°C değerindeki sıcak hava, hassas klima üniteleriyle emiliyor ve soğutuculardan (Chiller) gelen soğuk su ile 16-23° dereceye kadar soğutuluyor. Soğutulan hava doğrudan sunucu sistemlerinin soğuk hava girişlerine yönlendiriliyor. Bu işlem kış aylarında, dış ortamda bulunan soğutucu ünitelerinin kompresörlerini kullanmadan, doğal soğuk hava yardımıyla gerçekleştiriliyor.

  • Elektrik konusunda yaşanabilecek aksaklıklara karşı ne gibi önlemleriniz mevcut?

Radore’de tamamen yedekli bir yapıda kurgulanan transformatör, jeneratör, bus bar ve UPS sistemleri sayesinde elektrik kesintisi gibi durumlara tamamen hazırlıklı bir durumdayız. Hiç yakıt ikmali yapılamadığı ve elektrik tedariğindeki aksaklığının giderilmediği bir senaryo düşündüğümüzde bile sadece yakıt tanklarımız ve jeneratörlerimizle toplam 48 saat boyunca çalışır durumda kalabiliyoruz. Bulunduğumuz bölgede yaşanan elektrik kesintilerinin bugüne kadar en çok 12 saat olduğunu düşünürsek bu açıdan mükemmel bir ikmal seviyesinde olduğumuzu söyleyebiliriz. Bu altyapı sayesinde TIER III ve TIER II standardındaki veri merkezi salonlarımızla ve ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi uyumluluğumuzla müşterilerimize kesintisiz bir hizmet sunuyoruz.

  • Veri merkezlerinin güç tüketimi giderek artıyor. Radore’de bunu nasıl yönetiyorsunuz? Ortalama güç tüketimi miktarları neler?

Daha çevreci bir teknoloji endüstrisi için veri merkezlerine önemli işler düşüyor. Dünya çapında birçok veri merkezi bulunduğunu göze alırsak, veri merkezlerinin enerji tüketiminde öne çıkan bir sektör haline geldiğini söyleyebiliriz. Berkeley Lab’ın 2016 tarihli araştırmasına göre ABD’deki veri merkezleri tüm ülkedeki elektrik tüketiminin yaklaşık yüzde 4’ünden sorumlu. Emerson tarafından 2014 yılında yapılan araştırmaya göre hem sosyal medya hem de bulut teknolojilerinde yaşanan devrimle birlikte 2025 yılında güç yoğunluğunun rack başına 52 kW’ye ulaşacağı tahmin ediliyor. Güç tüketimi konusunda ise kullanıldığımız yeni nesil iklimlendirme cihazlarımız ile elektrik sarfiyatımızı azaltıyoruz. PUE oranlarımızı da doğru orantılı olarak düşürüyoruz. Bu doğrultuda Radore’de kabin başına tahsis edilen gücün 3kW olduğunu söyleyebiliriz.